Thế giới sắp tới của các con

Mình vừa xem một đoạn tóm tắt của video Sam nói chuyện ở TED – mình sẽ xem trực tiếp sau. Đoạn tóm tắt đó, cùng một slide thought-voking của một ông VC, nói về the world of no work, đại loại là lúc đó các công cụ AI/tech đã phát triển tới nỗi no work for humans. Hai thứ trên cùng một lúc, cộng với những thông tin gần đây về AI, sự bất ổn của thế giới khi tuần trước tổng thống Trump ra những quyết định này nọ – khiến mình nghĩ rất nhiều về thế giới mà các con mình sẽ sống.

Mình chỉ thấy lo sợ thôi, mình chưa biết sẽ làm gì để giúp các con. Mình nhìn thằng bé con hơi béo múp múp đi học, chảy nhảy tung tăng; con bé bé xíu, bi bô nói, đã biết múa theo nhạc – mình lại thấy thương các con sẽ lớn, chiến đấu trong một thế giới đầy bất ổn, một thế giới mà mình ko biết gì để chuẩn bị cho các con. Mình chỉ biết làm những điều mình đã trải qua – đi học, cố gắng học thật tốt, dùng điện thoại, máy tính, Internet, mạng xã hội… Nhưng có vẻ những điều đó sẽ ko giúp được nhiều cho các con mình sau này?

Chúng sẽ sống trong một thế giới mà AI/ robot sẽ làm đc rất nhiều thứ – thực sự rất nhiều thứ – tới nỗi con người có thể sẽ chẳng cần nghĩ nữa. Mình ko hình dung được lúc đó con người sẽ làm gì để tạo ra giá trị.

Chúng sẽ sống trong một thế giới mà thế giới ko còn như mình vẫn biết. Mình biết một thế giới Mỹ là bá chủ, ko còn chiến tranh, tự do thương mại, ko có suy thoái. Nhưng có thể thế giới đó cũng sẽ ko còn nữa. Với những gì tổng thống Trump làm vừa rồi – có thể thế giới sẽ ko còn tự do thương mại, mà sẽ bảo hộ thương mại. Một nước phụ thuộc vào xuất nhập khẩu như Việt Nam thì sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều. Mình cũng ko hình dung được suy thoái sẽ ảnh hưởng như nào, các con mình sẽ đương đầu với nó ra sao.

Nếu mình nhìn lại thì bố mẹ mình hẳn cũng đã phải đối mặt với những điều như vậy? Họ lớn lên trong xã hội tem phiếu, nghèo khổ, làm ruộng, ko có điện thoại, mạng; nhưng đã vẫn nuôi mình và các em lớn lên và thích ứng được với cuộc sống? Phải chăng đó là quy luật tự nhiên của xã hội nhỉ?

Mình có thể làm gì cho các con? Mình chưa nghĩ ra được nhiều, nhưng có lẽ giúp con có một tuổi thơ hạnh phúc là cách tốt nhất mình có thể làm.